KONRAD WÜNSCHE (1906-1945)
5 maja 2025
Wünsche Konrad (1906-1945), ps. „Pług”, „Roman” oficer 7 pułku Strzelców Konnych Wielkopolskich, polski właściciel ziemski niemieckiego pochodzenia, w czasie II wojny światowej działacz konspiracyjny Organizacji Jedności Narodowej, Narodowej Organizacji Wojskowej i Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej.
Ur. 30 maja w Plucicach (powiat piotrkowski) jako najstarszy syn Feliksa i Heleny z d. Netzel. W latach 30. XX w. pełnomocnik majątku Karola i Zofii Schlösserów w Opatówku, folwarku w Józefowie i Winiarach. Po ślubie z córką właścicieli Zofią Schlösser (1906-1968), właściciel majątku. Dzieci: Ryszard, Krzysztof, Elżbieta.
Uczestniczył w walkach nad Bzurą i w obronie Warszawy w 1939 r., gdzie został ranny. Po kapitulacji stolicy dostał się do niemieckiej niewoli. Osadzony w Oflagu XI Braunschweig, skąd zwolniono go ze względu na swoje pochodzenie. Po powrocie do Opatówka zaprzysiężony do NOW i mianowany szefem wywiadu. W porozumieniu z dowództwem ZWZ i NOW podpisał volkslistę, co miało dać większe poczucie bezpieczeństwa w działalności konspiracyjnej. Na początku 1943 r. utworzył organizację „Miecz i pług” mającą zajmować się wywiadem. W 1944 r. organizacja została przyjęta w struktury AK. W swoim majątku prowadził potajemnie szkolenia wojskowe młodych robotników rolnych.
W marcu 1944 r. uwięziony w czasie masowych aresztowań działaczy konspiracyjnych na ziemi kaliskiej. Wraz z innymi członkami podziemia pochodzenia niemieckiego sądzony w pokazowym procesie podczas sesji wyjazdowej Trybunału Ludowego z Berlina (Volksgerichtshof) w Kaliszu i 8 grudnia 1945 r. skazany na karę śmierci wraz z innymi aresztowanymi pochodzenia niemieckiego: Henrykiem Fulde, Bruno Lompą, Elwirą Fibingier, Alfredem Nowackim i Jerzym Dreszerem. Rozstrzelany przez Gestapo 19 stycznia 1945 r. w lesie skarszewskim w zbiorowej egzekucji (w grupie 56 członków antyhitlerowskiego podziemia). Po ekshumacji 26 kwietnia 1945 r. pochowany w rodzinnym grobowcu na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Kaliszu.
Za swoją postawę odznaczony srebrnym Krzyżem Virtuti Militari, a pośmiertnie za działalność w konspiracji Krzyżem Walecznych.
Encyklopedia konspiracji wielkopolskiej 1939-1945, pod red. M. Woźniaka, Poznań 1998, s. 656. Tryb dostępu: http://www.archiwumpz.iz.poznan.pl/Content/10723/Encyklopedia%20konspiracji%20Wielkopolskiej%201939-1945.pdf
Armia Krajowa w Kaliszu, oprac. J. Piotrowski, Kalisz 2004, s. 108, 121, 135, 137.
A. Pinno, Rodzina, Radom 2003, s. 55.
Słownik Biograficzny Wielkopolski Południowo-Wschodniej, t. 4 (autor hasła P. Mańka), s. 634, 635.
Miluśka-Stasiak, Z dziejów Opatówka od czasów najdawniejszych do 1939 roku, Kalisz 2023, s. 443.
Miluśka. Konrad Wünsche. http://www.archiwum.biblioteka.opatowek.pl/opatowianie/konrad-wunsche.html [dostęp: 17.042024].
Oprac. Małgorzata Matysiak
